یکی از لایه های نوین اقتصاد که دانشمندان زیادی روی آن وقت گذاشته اند بحث اقتصاد رفتاری است.
دنیل کانمن، پیتر تیلر و در سطحی دیگر دن اریلی مباحث مختلفی را در این خصوص مطرح کرده اند که دو دانشمند اول جایزه نوبل را برای تحقیقاتشان به ارمغان برده اند.
کتاب سقلمه اثری است از آقای تیلر که برنده نویل سال ۲۰۱۸ شده است. در این کتاب در مورد خصوصیات انسانهای عادی در برابر انسانهای اقتصادی صحبت می شود.
در اصل انسانها از نظر نویسنده به دو دسته انسان های اقتصادی و انسان های عادی تقسیم می شوند. انسان های اقتصادی اکثر چیز ها را با معیار پول می سنجند درحالی که انسان های عادی به راحتی می توانند در برابر سقلمه های ایجاد شده در برابر صاحبان کسب و کار یا دولت تصمیماتی بگیرند که هیچ گاه رنگ و بوی اقتصادی به خود نمی گیرد.
برای مثلا فرض کنید هنگام خرید یک ساعت به ارزش یک میلیون تومان دوستی به شما می گوید که دقیقا مشابه همین ساعت را در ۵ خیابان پایین تر که با اینجا نیم ساعت فاصله دارد ۶۰۰ هزارتومان دیده است. و در مقابل هنگام خرید یک ماشین ۱۰۰ میلیونی همین اتفاق می افتد یعنی همان دوست می گوید که همین ماشین را در نمایشگاهی که نیم ساعت با شما فاصله دارد ۴۰۰ هزار تومان ارزانتر دیده است.
احتمال اینکه شما برای ساعت ۴۰۰ هزارتومان ارزانتر این مسیر راطی کنید بیشتر از این است که برای خودروی ۱۰۰میلیونی که ۴۰۰ هزار تومان ارزانتر است این مسافت را طی کنید.
این رشته جدید از اقتصاد می تواند هم برای مقاصد خوب و هم مقاصد بد استفاده شود. ولی یکی از مهمترین راه هایی است که دولت به عنوان معمار انتخاب مثبت می تواند فرهنگ مصرف و سلامتی را در جامعه نهادینه کند.
